به گزارش راهبرد معاصر، نرخ دلار یکی از متغیرهای مهم در اقتصاد ایران به شمار میرود. نرخی که خوشبختانه یا متاسفانه در بخشهای مختلف اقتصاد ایران تاثیرگذار است و حوزههای مختلفی را اعم از ارز بر بودن یا بدون وابستگی به ارز، تحت تاثیر خود قرار میدهد.
ورودی ارز به اقتصاد یکی از محورهای مهم کاهش یا افزایش نرخ ارز به شمار میرود. در سالهایی که نفت با قیمت بالاتر و فارغ از تحریمهای آمریکا به فروش میرسید، و ورودی ارز به کشور بیشتر بود، نوسانات کمتر در نرخ ارز، منجر به افزایش نرخ دلار و سایر ارزهای خارجی نمیشد. از آن سو با کاهش ورودی دلار به اقتصاد که بخشی از آن معطوف به تشدید تحریمها، کاهش فروش نفت و ارزان شدن جهانی قیمت نفت است، نرخ ارز را افزایش داد. هر چند نمیتوان از سیاستگذاریهای غلط دولتهای گذشته در دلاریزه کردن اقتصاد ایران گذشت.
علیرغم وجود تحریمها در اقتصاد ایران، شیوع بیماری کرونا، کاهش فروش نفت، شاهد افزایش صادرات غیرنفتی هستیم. صادراتی که به نوبه خود در طول ماههای گذشته جای ارز آوری نفت را به نوعی بگیرد. این موضوع میتواند خبر خوبی برای اقتصاد ایران باشد، چرا که عبور از خام فروشی نفت وعدم وابستگی به درآمدهای نفتی و تامین بخشی از نیازهای ارزی کشور از طریق صادرات غیرنفتی به معنای حرکت به سمت عبور از اقتصاد نفتی است.
آنچه در حال حاضر مهم است، موضوعی که در کاهش نرخ ارز تاثیر گذار بوده، عرضه بیشتر نفت و خبر ورود ایران به بازارهای جهانی برای فروش و عرضه بیشتر نفت بعد از نهایی شدن توافق برجام است. در این بین نباید از این موضوع بگذریم که خوشبختانه امروز، بخش قابل توجهی از ورودی دلار در اقتصاد ایران وابسته به رشد صادرات غیرنفتی است که رقمهای بالایی در ارز آوری کشور را به خود اختصاص داده است.
ارز آوری صادرات نفت و رشد صادرات غیرنفتی را میتوان یکی از مولفههای مهم در کاهش نرخ ارز عنوان کرد. آنچه در این موضوع حائز اهمیت است کاهش هیجانی نرخارز در مواجهه با اخبار سیاسی و موضوعاتی مثل برجام است. به کرات ثابت شده نرخ ارزی که با هیجانات خبری و رسانهای روند کاهشی را طی میکند، به سرعت به رقمهای قبلی خود بازمیگردد، بنابراین رشد هیجانی قابل اتکا نیست و نمیتواند تثبیت کننده رقمهای کاهش یافته باشد.
تعدیل نرخ ارز با صادرات غیرنفتی به عنوان صادرات توسعه دهنده اقتصاد، بسیار قابل توجه و حائز اهمیت است. با توجه به اینکه نوسانات ارزی تابعی از ورودی ارز به اقتصاد کشور است، رشد و توسعه صادرات غیرنفتی به منزله افزایش ارزآوری، عرضه بیشتر ارز به بازار و در نهایت کاهش نرخ ارز خواهیم بود.
توسعه صادرات غیرنفتی که با بهبود محیط کسبوکار وحمایت از تولیدکنندگان ایجاد میشود؛ مقوله مهمی است که انتظار میرود دولت با حمایتهای ویژه این موضوع را برای تعدیل نرخارز و کاهش نوسانات ارزی مد نظر قرار دهد. توسعه صادرات غیرنفتی مزایای مختلفی برای اقتصاد کشور دارد که یکی از آنها تعدیل نرخ ارز و فاصله گرفتن بازارها از نوسانات قیمتی دلار است.